Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog lagen over de hele wereld graven van tienduizenden Nederlandse oorlogsslachtoffers. Op initiatief van reserve luitenant-kolonel Dr. A. van Anrooy, hoofd van de dienst voor Identificatie en Berging van het ministerie van Oorlog, werd op 13 september 1946 de Oorlogsgravenstichting opgericht. Doel was om alle oorlogsslachtoffers een graf te geven, of een plek waar ze herdacht kunnen worden. Ook onderhoudt de Oorlogsgravenstichting deze graven overal ter wereld.
De stichting kreeg brede steun van ministeries, het Rode Kruis, verenigingen van oud-gevangenen en het voormalig verzet. Koningin Wilhelmina werd beschermvrouwe en prins Bernhard erevoorzitter. De band met het Koninklijk Huis is altijd gebleven; koning Willem-Alexander is de huidige beschermheer van de Oorlogsgravenstichting.
Om de Nederlandse oorlogsslachtoffers een graf te kunnen geven, had de Oorlogsgravenstichting zoveel mogelijk gegevens nodig van Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog waren omgekomen. Een kleine staf en een team van vrijwilligers verzamelden deze gegevens van Nederlandse oorlogsslachtoffers en zetten hiermee het archief van de Oorlogsgravenstichting op. Zij zochten hiervoor naar gegevens in de archieven van de ministeries van Oorlog en Sociale Zaken, het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie (nu NIOD) en het Nederlandse Rode Kruis. Tegelijkertijd spoorden zij nabestaanden op en zochten in gemeentearchieven om te controleren of de gevonden gegevens klopten. Het ging in totaal om 180.000 Nederlanders die omgekomen waren. 50.000 van hen hadden een aanwijsbaar graf.
Om de Nederlandse oorlogsslachtoffers een graf te kunnen geven, had de Oorlogsgravenstichting zoveel mogelijk gegevens nodig van Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog waren omgekomen. Bij allerlei instanties, zoals het Nederlandse Rode Kruis, het ministerie van Justitie en het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie (nu NIOD) werd informatie opgevraagd om vast te kunnen stellen of iemand een oorlogsslachtoffer was. Verder controleerde de medewerkers of de gevonden gegevens klopten door contact op te nemen met nabestaanden en gemeentearchieven.
De informatie die u aantreft verschilt. U vindt veelal:
- invulformulieren;
- correspondentie met zowel Nederlandse als Duitse instanties;
- correspondentie met familie (nabestaanden)
Op de website van de Oorlogsgravenstichting kunt u zoeken naar personen uit het archief van de Oorlogsgravenstichting. Het Nationaal Archief beheert het archief van de Oorlogsgravenstichting (2.19.255.01). Via de index Oorlogsgravenstichting (OGS) kunt u niet alleen zoeken naar personen uit het archief, maar ook de persoonsdossiers bekijken.
Via de index Oorlogsgravenstichting (OGS) kunt u de persoonsdossiers van Nederlandse oorlogsslachtoffers terugvinden uit het Archief van de Oorlogsgravenstichting (2.19.255.01). Het volledige archief is gedigitaliseerd. Het grootste deel is online te bekijken. Een klein deel van de dossiers is vanwege privacy wetgeving niet online te bekijken.
In onderstaande zoekbalk kunt u zoeken op voor- en/of achternaam. Klik in de lijst met zoekresultaten op de naam van de door u gezochte persoon. In het volgende resultaatscherm (indexrecord) vindt u de volgende gegevens:
- achternaam, voorletters, voornaam
- nationaliteit
- begin- en eindjaar van het dossier
- bronverwijzing met een link naar het archief (toegangsnummer) en het persoonsdossier (inventarisnummer).
Eindigt het inventarisnummer bij bronverwijzing op een A, dan kunt u het dossier online bekijken. Klik op het inventarisnummer. In het volgende scherm klikt u op het geel gemarkeerde inventarisnummer. Het dossier opent in een viewer en u kunt het online bekijken. U kunt de scans van het dossier ook downloaden via de download-knop aan de linkerkant van de viewer.
Eindigt het inventarisnummer op een B, dan kunt u het dossier vanwege privacy wetgeving niet online bekijken. De scans van het dossier kunt u komen bekijken in de studiezaal van het Nationaal Archief. Hiervoor moet u een aanvraag indienen.
#Dossier niet openbaar?
Een persoonsdossier waarvan het inventarisnummer eindigt op een B is vanwege privacy wetgeving niet online te bekijken. U kunt de scans van dit dossier alleen in de studiezaal van het Nationaal Archief komen bekijken. U moet hiervoor een aanvraag indienen.
Hoe gaat u te werk?
Klik in het resultaatscherm (indexrecord) op de link met het inventarisnummer achter bronverwijzing.
In het volgende scherm klikt u op het geel gemarkeerde inventarisnummer.
Er opent nu een formulier waarmee u een aanvraag kunt indienen om het dossier te komen bekijken. Hiervoor heeft u een account bij het Nationaal Archief nodig, dat u online kunt aanmaken.
U krijgt zo snel mogelijk bericht of u toestemming krijgt om het dossier in te komen zien. Die toestemming heet een 'ontheffingsbesluit'. Wanneer u hiervan bericht heeft ontvangen, kunt u een afspraak maken.
Bent u al in het Nationaal Archief? Ga dan naar de informatiebalie en vraag een medewerker om hulp. De medewerker kan het persoonsdossier voor u aanvragen.
Dossier niet aanwezig?
Soms wordt aangegeven dat het dossier niet aanwezig is. In het resultaatscherm (indexrecord) staat dan: 'Dossier aanwezig: MIST'. In die gevallen is er niet meer informatie beschikbaar dan aangegeven in de index.