Skip to main content

De grafkelder van Peter Stuyvesant

Geschreven door Rene ten Dam op .

Peter Stuyvesant was vanaf 1647 directeur-generaal van de Nederlandse kolonie Nieuw-Nederland, totdat het in 1664 werd afgestaan aan de Engelsen. Stuyvesant was weinig geliefd. Hoewel de kolonie tijdens zijn bewind wel verder werd uitgebreid, was hij constant in conflict met de bevolking.

In 1651 kocht Stuyvesant bouwerij (boerderij) nr. 1 van de WIC, gelegen een tiental kilometers buiten de nederzetting. Bij de bouwerij (in het Engels uitgesproken als boweray, later bowry) hoorde land met bijgebouwen, vee en twee tot slaafgemaakten uit Afrika.[1] Op het stuk land liet Stuyvesant in 1660 een kapel bouwen voor zijn buren en werknemers.[2] Dit feit op zich is al bijzonder, aangezien een eigen kapel niet gangbaar was voor protestanten. Maar mogelijk koos Stuyvesant hiervoor omdat de afstand naar Nieuw-Amsterdam te groot was. Niet bekend is hoe de kapel er precies uit heeft gezien.

Stuyvesant overleed in 1672 op zijn bouwerij en werd bijgezet in de grafkelder onder de kapel. In 1687 liet zijn weduwe na haar dood de kapel aan de Nederlands Gereformeerde kerk van New York met als voorwaarde dat de grafkelder bewaard bleef.

I doe further bequeath to my said Cousen Nicholas Bayard and to his wife and Child or Children (if desired) a bureing place In the Tomb or Vaught of my Last deceased husband In the Chappell or Church att my Bowry ; And In case it should happen that my sayd Church or Chappell did Come to decay or for an other Reason be demolished I doe hereby declare and publish it to bee my Last will and Testament that of the materialls and Rubbage, of sayd Chappell bee made a buildeing Sufficient ffor a Coover upon the said Vaught. . . . And I doe by these presents further by forme of a Legasie Give and grante to the Reformed nether dutch Church or Congregation of the Citty of New Yorke My Testracies Church or Chappell Seituated On my bowry or farmes Together with all the Revenues proffitts and Immunityes As alsoe with all the Incumbrances to the said Chappell belongeing Or appertaininge To have and to hold the said Chappell and appurtenance after the time of My decease Unto the Overseers of the said Congregacon to the use aforesayd for Ever with further power iff they see cause to demolish or displace the same and to Employ the Materialls thereof to such Uses as they shall think ffitt & expedient Provided that in such case of the sayd materialls bee made and built all and whatsoever In the Inclosed Testament Is Exprest and Required for the preservation of the tombe or vaught which was built by my deceased husband in the said Church.[3]

In de achttiende eeuw raakte de kapel buiten gebruik en in verval. De bouwerij zou in 1777 bij een brand verwoest worden. In de tussentijd was de familie Stuyvesant toegetreden tot de Engelse kerk en in 1793 bood Peter Stuyvesant, de achterkleinzoon, de Episcopal Church een stuk grond ter grootte van 150 bij 190 feet (zo’n 45 bij 59 meter) aan om er een kerk te bouwen nu de stad verder uitgebreid werd naar het noorden. De resten van de kapel werden daarbij voor het symbolische bedrag van 1 dollar verkocht aan de Episcopal Church.[4] In 1795 waren er voldoende financiën en werd de eerste steen voor de kerk gelegd op de plek waar voorheen de Stuyvesantkapel stond. Bij de bouw van de kerk kwam de grafkelder onder de kerk te liggen, maar bleef verder onaangetast. In 1799 kwam de nieuwe kerk gereed en werd gewijd. In de jaren daarna zou de kerk verder uitgebouwd worden tot de huidige staat. Lag de kerk aanvankelijk nog aan een laan buiten de stadse bebouwing, al snel werd de kerk omgeven door de stad, waardoor de kerk een iets andere oriëntering heeft dan de omringende gebouwen.

USA 013 Stuyvesant gedenksteen (foto Leon Bok)Gedenksteen (foto Leon Bok)

De grafkelder van de familie Stuyvesant bleef na de bouw van de kerk in gebruik bij de familie Stuyvesant. De kelder van zo’n 12 meter (bijna 40 feet) in lengte bleef toegankelijk door een opening in de anderhalve meter (5 feet) dikke fundering en middels een trap die was afgesloten met een zerk aan de buitenzijde van de kerk.  In 1804 werd het kerkhof rond de kerk afgesloten met "neat palings in front and boards in their original state on the sides and rear." In 1807 werden meer grafkelders aangelegd naast de kerk, waar in de negentiende eeuw meerdere prominente Amerikanen bijgezet zouden worden. 

USA 013 Stuyvesant Overzicht van het kerkhof met rechts de grafkelder. (Photo Leon Bok, 2009)Overzicht van het kerkhof met rechts de grafkelder. (Foto Leon Bok, 2009)

De grafkelder voor de familie Stuyvesant bleef tot in de twintigste eeuw in gebruik en boven de ingang van de kelder werd onder een kerkraam een stenen plaquette aangebracht ter herinnering aan Peter Stuyvesant.

In this vault lies buried
PETRUS STUYVESANT,
late Captain General and Governor-in-chief of Amsterdam
in New Netherland, now called New York,
and the Dutch West India Islands, died in Feby. A.D. 1672,
aged 80 years.

Oorspronkelijk stond op de steen vermeld het jaartal 167½. Tot 1753 begon in Engeland het wettelijke jaar op 25 maart, zodat alle data tussen 1 januari en 25 maart in verschillende jaren vielen. Stuyvesant stierf in februari. In de vorige eeuw is de plaquette vervangen door het huidige exemplaar. In 1903 kreeg de kerk glas-in-lood ramen, waaronder een voorstelling met gouverneur Peter Stuyvesant. Naast de kerk staat een buste van Peter Stuyvesant, in 1915 geschonken door koningin Wilhelmina.

USA 013 Bust of Peter Stuyvesant (Photo Leon Bok)Buste van Peter Stuyvesant (Foto Leon Bok, 2009)

In 1805 overleed de naar Peter Stuyvesant vernoemde achterkleinzoon. Ook hij werd bijgezet in de familiegrafkelder. Binnen in de kerk, aan de oostelijk muur, werd een plaquette voor hem opgericht.

To the memory of
PETER STUYVESANT.
This monument is erected by his children
as a testimony of
filial Love and Gratitude.
He was born 13th October, 1727, O. S.,
Died 7th October, 1805,
And his remains are deposited
in the vault of his Ancestors
within the walls of this Church.
The kind Father, the faithful Friend,
The honest Citizen, and the sincere Christian
rests from his Labours,
and his Works do follow him.

Rond 1913 liet Augustus van Horne Stuyvesant Sr. wijzigingen aanbrengen aan de ingang van de grafkelder en een marmeren betegeling in de kelder. In 1953 overleed zijn vrijgezelle zoon, Augustus Van Horne Stuyvesant Jr., de laatste directe afstammeling van Peter Stuyvesant die in de grafkelder zou worden bijgezet. Enkele maanden later, in januari 1954, werd de grafkelder van de familie Stuyvesant definitief verzegeld. De kelder werd dichtgemetseld en de toegang naar de keldertrap werd ook afgesloten. In de crypte zouden gedurende de 200 jaar dat deze in gebruik was meer dan 80 leden van de familie Stuyvesant zijn bijgezet, evenals de Britse kolonel en vriend van de gouverneur Henry Sloughter en enkele van de tot-slaaf-gemaakten van de gouverneur.[5]

De kerk heet nog steeds St. Mark's Church in-the-Bowery, waarmee de verwijzing naar de oorsprong van het perceel in herinnering blijft.

 

Noten 

 

Literatuur

  • Memorial of St. Mark’s Church in the Bowery (St. Mark’s 1899)
  • I.N. Phelps Stokes, The Iconography of Manhattan Island, 1498-1909 - Compiled from Original Sources and Illustrated by Photo-Intaglio Reproductions of Important Maps, Plans, Views, and Documents in Public and Private Collections; Volume 4 (New York, 1915) (PDF)

 

Internet

 

Reference: SC-USA-013

  • Laatste update op .