Skip to main content
Laatste nieuws

Op maandag 30 oktober 2023 is de aftrap gedaan van het publieksproject ‘Namen uit het verleden’, waarbij de graven en grafmonumenten van Surinamers die in de geschiedenis een belangrijke of bijzondere rol hebben vervuld, zullen worden geïnventariseerd. De start van het project werd gedaan tijdens de cursus ‘Funerair Erfgoed in Suriname’, georganiseerd door Stichting Gebouwd Erfgoed Suriname (SGES). Nu er graven geruimd kunnen worden op de begraafplaatsen, dreigen graven van belangrijke Surinamers wellicht te verdwijnen. Omdat door ruimtegebrek op de begraafplaatsen niet alle graven bewaard kunnen worden, moet er goed gekeken worden of er geen erfgoed verloren gaat.

02 maart 2024
04 december 2022

Suriname - Nominatie Jodensavanne World Heritage List

Jodensavanne Archaeological Site in Suriname is formeel één van de twintig erfgoednominaties voor plaatsing op de Werelderfgoedlijst in 2023. In juli 2023 komt het World Heritage Committee van UNESCO bijeen om te beslissen of de site definitief een plek krijgt op deze prestigieuze lijst.

01 juni 2022

Suriname - Documentatie grafmonumenten Coronie

Op donderdag 19 mei 2022 bracht een team van de Stichting Gebouwd Erfgoed Suriname (SGES), een werkbezoek aan het district Coronie om enkele historische graven op de plantage Bellevue te inspecteren en te documenteren. De aanleiding hiervoor is het bericht dat enkele oude graven op de plantage zouden zijn beschadigd ten gevolge van werkzaamheden aan de Oost-Westverbinding.

Het Shared Cemeteries Project


Over het project

Bij Shared Cemeteries draait alles om (voormalig Nederlands) funerair erfgoed over de hele wereld. De website is een non-profit samenwerkingsverband tussen organisaties, instellingen en onderzoekers uit verschillende landen die zich bezighouden met funerair erfgoed met een Nederlandse achtergrond. Dit kunnen zowel historische begraafplaatsen, kerken als individuele grafmonumenten zijn. Shared Cemeteries is 'werk in uitvoering' en zet in op het delen van kennis en informatie.

Doneer!

Shared Cemeteries gaat over het delen van geschiedenis. We kunnen uw steun gebruiken om ons doel te bereiken en deze website te onderhouden. Overweeg een kleine donatie om ons te helpen voormalig Nederlands erfgoed in kaart te brengen. U kunt doneren door hier te klikken.

Draag bij aan deze website

Wilt u meewerken en bijdragen aan deze website? Bent u betrokken bij een Nederlandse begraafplaats? Neem contact met ons op!

Ons netwerk

Laatste artikelen in Landen

Suriname

01 juni 2022

Plantage Bellevue - Grafmonumenten plantagehouders

Op donderdag 19 mei 2022 bracht een team van de Stichting Gebouwd Erfgoed Suriname (SGES), een werkbezoek aan het district Coronie om enkele historische graven op de plantage Bellevue te inspecteren en te documenteren. De aanleiding hiervoor is het bericht van mevr. M. Vroom, dat enkele oude graven op de plantage zouden zijn beschadigd ten gevolge van rehabilitatiewerkzaamheden aan de Oost-Westverbinding. Het team van SGES bestond uit Rachel Deekman, Jennifer Scheuerman en Stephen Fokké.

01 juni 2022

Plantage Clyde – Zendelingen begraafplaats Salemkerk

De historische graven aan de voorzijde van de Salemkerk te plantage Clyde in Coronie zijn voor het eerst, en wel in 2003, door Philip Dikland gedeeltelijk gedocumenteerd. Van de 18 graven waren 8 in kaart gebracht. Twee grote bakstenen tombes hebben geen grafsteen, waardoor onbekend is wie daar begraven zijn. In 2014 documenteerde Dikland samen met Max van de Poel nog eens zeven graven.

14 januari 2022

Historische begraafplaatsen in de districten

De kern van de Surinaamse economie werd tot ver in de negentiende eeuw gevormd door de plantages. De plantage was de productie-eenheid, maar tevens de sociale eenheid: een autonome leefgemeenschap van tussen de 50 en 500 mensen. De eigenaar en zijn familie woonden er, en dan was het vrije personeel, bestaande uit directeur, opzichters en soms ambachtslieden. Maar verreweg het grootste deel van de gemeenschap bestond uit slaafgemaakten. Al deze mensen werden op de plantage begraven. De eigenaar en directeur op een kleine, voorname begraafplaats nabij het plantagehuis, de slaafgemaakten op een eenvoudige begraafplaats aan de rand van de plantage. Het is niet bekend waar het vrije personeel werd begraven.

India

23 mei 2023

Vypin - Johan Hendrik Medeler

Trompetter in dienst van de VOC

In de winter van 1739 monsterde Johan Hendrik Medeler uit Braakel[i] aan op het schip Gaasperdam van de kamer Amsterdam om als trompetter naar Ceylon te varen. Onderkoopman Jacob Balde had meteen zijn handen vol aan zieke bemanningsleden die alsnog hun testament op wilden maken, maar ook met verklaringen van diverse opvarenden over het gedrag van de kwartiermeester Jacob Jansz Kerkemijer die op allerlei manieren het gewone en onnozele volk “met grote opgeblasenheit op zijn karakter” bedreigd, bedriegt, besteelt en mishandelt. De scheepsraad moest er aan te pas komen terwijl het schip in wanorde op een rede in Portugal lag[ii]. Kerkemeijer werd veroordeeld tot het gelaarsd[iii] worden en degradatie tot matroos voor negen gulden per maand. Van alle overleden bemanningsleden werden de bezittingen meteen geïnventariseerd en bij de mast verkocht. Johan Medeler kocht na het overlijden van de tweede meester op 7 mei 1739 zijn 8 “medicineese” boeken voor drie gulden.[iv] Een wonderlijke aanschaf voor een trompetter.

09 maart 2023

Fort Kochi - Isaac Pieterszn van Dielen en Lea de Kouter

Op 6 april 1663 liep de kleine Lea de Kouter samen met haar moeder naar de kajuit van een schip op de rede van Kaap de Goede Hoop. Er zou die ochtend een meisje gedoopt worden met de prachtige naam Virena en haar moeder zou het ten doop houden. [i] De dominee die het kindje zou dopen, Balthasar de Meter, was net uit Holland aangekomen en zou naar Indië doorvaren. Zij kwam juist uit Indië aan en zou naar het haar onbekende Holland doorreizen. Zouden ze elkaar bewust hebben gezien? Zou Lea zich hem herinneren toen ze, jaren later, op Cochin aankwam en zijn grafsteen in de kerk vond, zich er niet bewust dat ze al snel voor eeuwig samen in dezelfde kerk begraven zouden liggen?

04 februari 2023

Fort Kochi - Balthasar de Meter

Op 11 augustus 1646 namen de Heren XVII het besluit met de komende uitgaande vloot iets aan het tekort aan predikanten te doen in Azië. Zes predikanten, geen Duitsers, maar alleen gestudeerde mannen, zouden uitgezonden worden. De kamers Amsterdam en Zeeland zouden ieder voor 2 predikanten zorgdragen en het Zuider- en Noorderkwartier ieder voor één predikant.[i]

VS

02 oktober 2022

Brooklyn – First Dutch Cemetery (verdwenen)

Na de succesvolle vestiging van een Hollandse kolonie op de zuidpunt van Manhattan werden in 1628 in het fort Nieuw Amsterdam de eerste reguliere kerkdiensten gehouden. Dat gebeurde in een ruimte van de graanmolen die de kolonisten hier hadden gebouwd. In 1633 werd de eerste houten kerk gebouwd nabij de oevers van de East River.

31 juli 2022

Green-Wood Cemetery

In het bijna 400-jarige bestaan van New York zijn talloze begraafplaatsen aangelegd, gebruikt en weer verdwenen. De oudste, met name kerkhoven, dateren uit de tweede helft van de zeventiende eeuw, toen eerst de Nederlanders en later de Engelsen controle hadden over de nederzetting. Met de groei van New York ontstond de noodzaak voor grotere begraafplaatsen. Die begraafplaatsen werden niet meer dicht bij de bebouwing aangelegd, maar verder weg, op plaatsen die bijvoorbeeld voor landbouw minder geschikt waren. Bij veel van die begraafplaatsen uit de negentiende eeuw denk je niet meteen aan een link met de Nederlandse geschiedenis, maar die is er vaak wel, zoals op Green-Wood in Brooklyn.

08 november 2021

De grafkelder van Peter Stuyvesant

Peter Stuyvesant was vanaf 1647 directeur-generaal van de Nederlandse kolonie Nieuw-Nederland, totdat het in 1664 werd afgestaan aan de Engelsen. Stuyvesant was weinig geliefd. Hoewel de kolonie tijdens zijn bewind wel verder werd uitgebreid, was hij constant in conflict met de bevolking.

In 1651 kocht Stuyvesant bouwerij (boerderij) nr. 1 van de WIC, gelegen een tiental kilometers buiten de nederzetting. Bij de bouwerij (in het Engels uitgesproken als boweray, later bowry) hoorde land met bijgebouwen, vee en twee tot slaafgemaakten uit Afrika.[1] Op het stuk land liet Stuyvesant in 1660 een kapel bouwen voor zijn buren en werknemers.[2] Dit feit op zich is al bijzonder, aangezien een eigen kapel niet gangbaar was voor protestanten. Maar mogelijk koos Stuyvesant hiervoor omdat de afstand naar Nieuw-Amsterdam te groot was. Niet bekend is hoe de kapel er precies uit heeft gezien.

Overige landen

09 juli 2023

Rome - Monument voor de Nederlandse zouaven

In de negentiende eeuw ontstonden tal van nieuwe staten terwijl er koninkrijken vielen. Dat geldt in het bijzonder voor het Italiaanse schiereiland. Dat bestond in de eerste helft van de negentiende eeuw uit een samenraapsel van kleinere machtsgebieden met centraal de ‘Kerkelijke Staat’, het machtsgebied van de paus in Rome. Toen dit gebied bedreigd werd, riep de paus vrijwilligers op om te strijden voor de verdediging ervan.

Wat een paar duizend Nederlanders daar mee te maken hadden, hangt samen met de katholieke emancipatie in Nederland in de tweede helft van de negentiende eeuw. Deze pauselijke strijders lieten in Nederland weinig sporen na, maar op verschillende begraafplaatsen in Nederland valt soms nog wel de tekst “Pauselijk Zouaaf” op. Een zoektocht naar de nog bestaande grafmonumenten leidt tot een (lang niet compleet) eerste overzicht.

22 februari 2022

Istanbul - Monument Berthe van Lennep

De twee begraafplaatsen die door Nederlandse handelaars werden gesticht in Turkije zijn door enkele families sterk met elkaar verbonden. Families als De Hochepied, Leidstar en Van Lennep vertegenwoordigden er niet alleen Nederland maar deden er ook goede zaken met hun handelshuizen. Onderling werd ook getrouwd en begraven deed men op de Nederlandse begraafplaatsen in Smyrna of in Istanbul. Dat de families na enkele eeuwen meer internationaal georiënteerd waren dan op Nederland, mag niet verwonderlijk zijn.

22 februari 2022

Izmir - Felemenk Bahçe / Vlaamse tuin

Nadat op het oude kerkhof niet meer begraven werd, opende de Nederlandse gemeenschap in Smyrna (huidige Izmir) op de grotere Europese begraafplaats in het oosten van de stad een eigen gedeelte. Dit gedeelte kreeg de naam “Felemenk Bahçe” of Vlaamse tuin. Niet dat de tuin Vlaams was, maar de naam stond voor de Lage Landen, zoals in het Latijn ook wel Belgica werd gebruikt om de Lage Landen aan te duiden.

Japan

30 december 2020

De grafsteen van Hendrik Duurkoop

De grafsteen van Hendrik Duurkoop op de Hollandsche begraafplaats bij de Goshinji-tempel in Nagasaki is lange tijd beroemd geweest vanwege het feit dat het de oudste nog aanwezige grafsteen was die aan een Europeaan toebehoorde.[1] Duurkoop, die het grootste deel van zijn volwassen leven doorbracht in Batavia (nu Jakarta) en Nagasaki, stierf op zee op 42-jarige leeftijd terwijl hij onderweg was naar zijn tweede post als opperhoofd van de Hollandse factorij op Dejima. In dit artikel wordt een korte weerslag gegeven van het in Japan beschikbare historische materiaal in het Nederlands en Japans over het leven van Duurkoop en de geschiedenis van zijn grafsteen na zijn dood.[2]

17 november 2020

Guido Hermann Fridolin Verbeek

In 2003 verscheen in Japan van de hand van mw. Hisayo Murase het boek ‘Verbeck of Japan’. Het boek is een vertaling in het Japans van de biografie van Guido Hermann Fridolin Verbeek geschreven door W.E. Griffis uit 1901 en voorzien van annotaties.

In 2012 verscheen, weer in Japan, een tweede – nu in het Engels - boek over het leven van Verbeek, getiteld: ‘Guido F. Verbeck. A life of determined acceptance.’ Van mw. Noriko Itoh. Verbeck is een verengelsing van de familienaam Verbeek. Als lezer zult u zich misschien afvragen waarom aandacht wordt gevraagd op twee in Japan verschenen boeken. De reden is dat het over een Nederlander gaat die een grote bijdrage geleverd heeft aan de ontwikkeling van Japan in de negentiende eeuw. Nog interessanter is dat hij afkomstig was uit Zeist. Hij mag naast Willem Pijper en Hendrik Marsman als een van de grootste zonen van Zeist worden beschouwd. Het is onterecht dat zijn naam in Zeist onbekend is en in zijn geboortedorp niets aan hem herinnert.

16 november 2020

Begraven aan de andere kant van de baai (vanaf 1655)

In 1641 werden de Nederlanders gedwongen te verhuizen van Hirado naar Nagaski en verloren daarmee de mogelijkheid om hun doden aan land te begraven. In plaats daarvan kregen de doden een zeemansgraf. Nadat uiteindelijk in 1654 toestemming was verkregen voor het begraven aan land duurde het nog bijna een jaar voordat de eerste dode daadwerkelijk een graf kreeg. Opperhoofd Winnincx sprak tijdens de hofreis in het voorjaar 1655 wel al zijn dank uit aan verschillende hoogwaardigheidsbekleders voor de toestemming om de doden aan land te mogen begraven.

FAQ

Welke landen zijn straks terug te vinden op de site?

Shared Cemeteries is gestart met Suriname and Japan. India en de Verenigde Staten volgden in 2021. De Carribische eilanden binnen het Koninkrijk der Nederlanden en Indonesië zullen nog als hoofdonderdeel volgen.

De volgende landen zullen in ieder geval terug te vinden zijn op Shared Cemeteries:

  • Bangladesh
  • Brazilië
  • Caribische eilanden binnen het Koninkrijk der Nederlanden
  • China
  • Congo
  • Guyana
  • India
  • Indonesië
  • Italië
  • Japan
  • Madagascar
  • Maleisië
  • Mauritius
  • Portugal
  • Svalbard (Spitsbergen) - Noorwegen
  • Sri Lanka
  • Suriname
  • Taiwan
  • Turkije
  • Verenigde Staten van Amerika
  • Zuid-Afrika
  • ...

Als u een aanvulling weet, dan horen wij het graag!

Ik kan een begraafplaats niet vinden.

De website is nog in ontwikkeling, dus het kan zijn dat we nog niet alle gegevens verwerkt hebben. Desalniettemin streven we naar volledigheid. Neemt u contact met ons op, mogelijk kunnen we de begraafplaats toevoegen aan het overzicht.

Ik wil graag foto's en/of teksten gebruiken van de website. Moet ik daar toestemming voor vragen?

Informatie en onderzoeksmateriaal op de website is vrij beschikbaar op voorwaarde van bronvermelding. Het materiaal (incl. foto’s) is beschikbaar onder de Creative Commons licentie CC BY-NC-ND 4.0, tenzij anders aangegeven. Dat bekent dat u vrij bent op het werk te delen onder de volgende voorwaarden: 1) Naamsvermelding 2) NietCommercieel 3) GeenAfgeleideWerken. Meer informatie over CreativeCommons-licenties via https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.nl

Ik wil graag materiaal (tekst of foto's) bijdragen voor een artikel.

Stuur ons een bericht via het contactformulier en we nemen zo snel mogelijk contact met u op.

Ik ben op zoek naar het graf van een familielid.

De website concentreert zich met name op begraafplaatsen en grafmonumenten en minder op personen. Voor sommige begraafplaatsen geldt wel dat een (beperkt) overzicht van begraven personen beschikbaar is, kijkt u hiervoor bij de desbetreffende begraafplaats.

Nieuwsbrief